[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Religa ratuje życiePomysł powstał już po przeszczepie serca przeprowadzonym przez prof. ZbigniewaReligę. W Zabrzu wciąż pracują nad coraz bardziej nowoczesnymi komorami sercaSTR. 3Pompy wspomagają sercaWarto chodzićTrening z mistrzempo schodachRobert Korzeniowski radzi, jak wzmocnić nogi, bybez kontuzji cieszyć się bieganiem w plenerzeSTR. 8Redaktor prowadząca Joanna Niedziela-DąbrowskaTak tracimyJEST ZA GŁOŚNO!słuchPolski wynalazekNadmiar de-cybeli to cenacywilizacyjne-go rozwoju, aleczęsto funduje-my go sobie sa-miSTR. 7ŻywnośćStworzona przez polskich naukowców żyw-ność ma pomóc w leczeniu otyłości, cukrzy-cy, nadciśnienia i anemii. Przeczytajcie, w ja-ki sposób powstała i jak ma działaćSTR. 2CałaprawdaNr 9 (9) 20 maja 2015lekiemmoże byćo mlekuBurza w szklance mleka trwa od lat. Jednipodkreślają wady, inni zalety tego napojuPij mleko, będziesz zdrowy dzy. Temat dzieli ludzi. Spraw-– namawiają jedni. Mleko to dzamy, jak z tym mlekiem jestbiały zabójca – grzmią dru- naprawdęSTR. 6Podajemy fakty,WSZYSTKO O CIĄŻYobalamy mityUwaga! To może30 MINUT NA WAGĘ ŻYCIAbyć zawałPrzyszłe mamy pytają o dietę, leki, pielęgnację cia-ła, przyzwyczajenia i bezpieczne zachowania. Pod-rzucamy podpowiedziSTR. 8Ponad 60 procent Polaków, 18 mln osób, maza wysoki cholesterol. Piszemy, co robić, żebynie uszkodził naszego sercaSTR. 4 5OZ l�½'DzdrowieCO NOWEGOTOBĘDZIEPOMOCDLA WIELUCHORYCHNie możesz się obudzić? Zimnyprysznic (8-20 stopni) postawicię na nogi i poprawi zdrowiePrysznic nie musi trwaćdługo. Wystarczy od kilkudo kilkudziesięciu sekundpolewania, żeby wzmoc-nić odporność, pobudzićk rążenie i oddychanie,przyspieszyć przemianęmaterii, głównie spalaniew ęglow od anówitłusz-czów, co sprzyja walcez otyłością.Niska temperatura poprawia napięcie mięśni i zwiększa chęć do dziatania. Prysznic bierzemy nazakończenie porannej toalety. Polewanie zimną wcdą zaczynamy zawsze odstóp i wędrujemy ku górze,omijając okolice narządówpłciowych i nerek.tworzona przez polskich naukowców żywność ma pomagać wleczeniu otyłości, nadciśnienia, cukrzycytypuIoraz anemii związanej ze złąprzyswajalnością żelaza spowodowanąnieswoistym zapaleniem jelit.Czym będzie się różnić od zwykłej żywności? Naukowcy tłumaczą, że zaprojektowali ją od podstaw. Wzięli pod lupę pewną grupę roślin (najczęściej uprawianychu nas w kraju). VVyodrębnili z nich i skoncentrowali najcenniejsze składniki.Wlaboratoriach badaczy znalazły sięmiędzy innymi: mięta, pokrzywa, buraki,jarmuż,żółtaherbata,morwa,gryka.Co zawierają? Morwa na przykład-związki, które obniżają poziom glukozy wekrwi,a jarmuż- związki siarkowe, wspomagające przemianę materii. Sok z ziemniakai ferrytyna z kolei pomogą w przypadkuanemii. Ferrytyna jest białkiem roślinnymz bardzo dużą zawartością żelaza. Możnają dodawać do chleba, makaronu, wafli ryżowych, deserów typu kisiele czy budynie.W soku ziemniaczanyn1 kryje się prawdopodobnie czynnik przeciwzapalny, któryłagodzi stan zapalny jelit, a to przekłada sięna lepszą przyswajalność żelaza.Dla każdej z chorób zostało opracowanych8dolOproduktów (niektóre wymieniamy obok). Pierwsze30naukowcy chcąnieba em wdrożyć do produkcji. Żywność�½wspomagająca leczenie ma znaleźć się narynkuza rok.W przedsięwzięcie zaangażowały sięcztery poznańskie uczelnie: Uniwersytety- Przyrodniczy, Medyczny i Ekonomicznyoraz Instytut Włókien Naturalnych i Roślin,a także Uniwersytety Przyrodnicze weWrocławiu oraz w Lublinie.SDobroczynne dla zdrowia związkibędą dodawane do różnych produktów, między innymi do musliW przypadku uszkodzeniapłytki krwi znajdującejego miazdze wysyła-alarmowy.Powo-to uwalnianie dużychi serotoniny i dopami-Te substancje chemicznemobilizują komórki macierzy-ste znajdujące się w miazdzeców z francuskiego lnstytutu Zdrowia i Poszukiwań Medycznych. Odkrycie może byćwstępem do stworzenia terapii, która zrewolucjonizuje leczenie stomatologiczne. Zamiast zakładać plomby, dentyści wzmocnią nasze zęby,sprawiając, że będą się samenaprawiać dzięki komórkommacierzystym.-+CUKRZYCANapój mleczno-owocowyz ekstraktem z morwy, sok z aronii, makaron z ekstraktem z morwy, ciastka z inuliną, zupa brokułowa z ekstraktem z morwydo naprawy zęba. Proces od-kryty został przez naukow-Zanim trafimy do lekarza, w recepcjisprawdzają w eWUŚ- ElektronicznejWeryfikacji Uprawnień Świadczenia-biorców-czyjesteśmy ubezpieczeni.Zdarza się, że nawet gdy jesteśmy ubez-pieczeni, system omyłkowo zaznaczanas na czerwono, czyli jako osobę nie-ubezpieczoną. Co robić? Czy poniesie-my koszty wizyty?System eWUŚ się nie myli, na bieżącosprawdza nasze uprawnienia do bez-płatnego leczenia. Jeśli system wskaże,że jesteśmy nieubezpieczeni, możemyw przychodni wypełnić formu-larz oświadczenia, można teżokazać jeden z dokumentów,które potwierdzają prawo dobezpłatnego leczenia, np.legitymację ubezpieczenia-wą, zaświadczenie od praco-dawcy, aktualne zgłoszeniedo ubezpieczenia zdro-wotnego, i skorzy-stać z zaplanowa-..[o robif,jeśli mimoule[zenia naszekonto w eWU�½ świed się na (Zerwono1Czytelnicy pytają,d powiadaNa początek, w połowietygodnia, możemy liczyćna zwyżkę formy.Dobrybiomet będzie zasługą wy-żu znad Azorów i dużej ilościsłońca, nie zepsują go nawetniewysokie temperatury.Niestety. Tym razem week-end wypadnie w biomete-arologicznym dołku. W dwaognie wezmą nas frontyatmosferyczne - cieplejszyz potudniowego wschodui chłodniejszy z północnegozachodu, i ten drugi w końc u weźmie górę. Poprawabiometu, wraz z rozpogodzeniami, przyjdzie w poniedziatek. Po czym znowuzacznie spadać...)l;Jnego leczenia. Trzeba jednak koniecznie(!)sprawę wyjaśnić. Najpierw sprawdzamy u pracodawcy, czy jesteśmy zgłoszenido ubezpieczenia. Czasem taki szczegół,jak np. zmiana NIP firmy, może spawodować zmianę w naszym statusie ubezpieczenia. Bywa, że czerwone światło pokażesię przy członku rodziny, dotyczy to często osób, które nie wiedzą, że w związkuz np. podjętą pracą, aby być ubezpieczonymi, muszą zostać ponownie zgłoszonedo ubezpieczenia.Jeśli okaże się, że u pracodawcy wszystkojest w porządku, prosimy o formularzZUS ZUA i składamy go w oddzia-le NFZ razem z wnioskiem o we-ryfikację statusu ubezpiecze-nia. To nie są sprawy zała-twiane od ręki, ale będziemyinformowani na bieżąco przezNFZ, na jakim są etapie. Do czasu.wyjaśnienia, jeśli potrzebuje-orazowo,'..;.;;;my leczenia,'///////////////////////////////////////./-Ten numer pomogli nam przygotować:prof.Józef Korczak,kierownik Katedry Technologii ŻywieniaCzłowieka Uniwersytetu Przyrodniuego w Poznaniu,Anna Leder,rzecznik prasowy łódzkiego oddziału NFZ,inż. Roman Kustosz,kierownik Pracowni Sztuunego SercaFundacji Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu,dr Tomasz Chomiuk,fizjoterapeuta, Mob ilemed,dr Andrzej T urski,pediatra w przychodni "Morena" w Gdańsku,dr n. med. Jacek Lewandowski,hipertensjolog, kardiologz Warszawskiego Uniwersytetu Medyunego,dr Ewelina Hallmannze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie,dr Renata Kornelukze Światowego Centrum Słuchuw Kajetanach,lek. Małgorzata Radowicka,ginekologz Warszawskiego Uniwersytetu Medyunego[n'!]zdrowiePrzygotowuje zespół:Joanna Niedziela-Dąbrow skaredaktor prowadzący,K arina Koniecznaszef działu Nauka,Barbara Acher-Chandadziennikarka, publicystka,h�½�½·�½·r'Ji·:-P.<R�½�½.lj1):(':�½�½;�½�½·;·::-�½�½�½J:'··.�½tJi?.'f:składamy osw1adczen1e.każdoraz współpracownicy, projekt graficzny:Łukasz Kiljańskizdrowie@fakt.plTAK LECZY SIĘ W POLSCE03Religa ciąglerzed trzydziestoma latyku, a od 1999 do dzisiaj są sto- szef zespołu Pracowni Sztucz- ra wdrożyła je do praktyki. Ratu-kardiochirurg Zbigniewsowane w polskich szpitalach nego Serca założonej przez pro- ją dorosłych pacjentów, walczyłyReliga przeprowadził– wspomina Roman Kustosz, fesora Religę i twórca firmy, któ- o życie ponad 300 osób. Okaza-pierwszą w Polsce udanątransplantację serca. Trzy latapóźniej, z zespołem w Zabrzu,przystąpił do budowy komórwspomagających pracę serca.Ciągle korzystamy z rozwiązań,wymyślonych w tamtych cza-Paweł potrzebował wspoma-sach. A w Zabrzu pracują nadgania obu komór własnegocoraz bardziej nowoczesnymiserca. Niemal rok, do 19 listopa-urządzeniami wspomagający-da 2009, czekał na przeszczep.mi i zastępującymi pracę serca. Dwa miesiące później zdrowyPo pierwszej transplanta-opuścił szpital w Zabrzucji do kliniki w Zabrzu z całegokraju zaczęto przysyłać ludzi doprzeszczepu. Przyjeżdżali, czę-sto bardzo młodzi, ale zdarza-ło się, że dzień, dwa czy pięć poprzyjęciu umierali, bo nie byłodawców. Dla zabrzańskiego ze-społu stało się jasne, że musząmieć coś, co pozwoli, żeby lu-dzie przetrzymali okres dopókinie znajdzie się dawca. Marze-niem, pasją i obsesją profeso-ra było polskie sztuczne serce.To doprowadziło do powstaniaFundacji Rozwoju Kardiochirur-gii. Jedyny w tej branży w Polsceniepaństwowy ośrodek badaw-czy zaczął pracować nad urzą-dzeniami i materiałami, mają-cymi ratować życie i wspoma-RELIGAHEART EXTto najnowszej generacjigać serce. Powstały pneuma-proteza sercatyczne komory serca. W rekor-dowo krótkim jak na światowePaweł urodził się z wadą serca. dlili – opowiada Paweł. 17. uro-standardy czasie. Były chwile, żeBył pod opieką kardiologa, ale dziny spędził w szpitalu, ale jużprofesor mobilizował zespół doprzez lata nic niepokojącego się w dużo lepszej kondycji, czeka-pracy opowiadając historie pa-nie działo. Tuż po gimnazjum jąc na przeszczep. Podłączonycjentów, którzy czekali na sercenastąpiła seria dramatycznych do sztucznych komór serca nai nie doczekali. – Komory PO-wydarzeń. Nagle poczuł się bar- dawcę narządu czekał 358 dni.LVAD zostały pierwszy raz wsz-dzo źle. Diagnoza brzmiała: ser-czepione pacjentowi w 1995 ro-ce nie pracuje tak, jak powinno.dr Grzegorz Religa,Samolotem przetransportowa-kardiochirurgno go na Śląsk. Ze skrajną nie-wydolnością krążenia trafił doZabrza. Został zakwalifikowanyDzisiaj Pawełdo przeszczepu. Już w szpitaluKrystkiewiczdoszło do zatrzymania krążeniastudiujeMechaniczne wspomaganie serca zostałoi udaru mózgu. Kardiochirurdzymechatronikę.przyjęte jako metoda leczenia. Obecnie ko-podłączyli Pawła do sztucznychLatem zaczynamory serca są wykorzy-komór wspomagających serce.praktykęstywane jako standar-Pierwsze miesiące były trudne.w Fundacjidowa procedura lecze-Organizm był wyczerpany. By-nia serca w klinikachSZTUCZNA KOMORAPOMPAnapędzanawały dni, że Paweł nie rozpo-Rozwojuw Warszawie i Zabrzu.pompuje krew w rytmiejest przez powietrze, jejznawał bliskich. Ale skompli-KardiochirurgiiUżywamy pomp, którezgodnym z rytmem pracy pracą kieruje niewielkikowana maszyneria cały czasw Zabrzu.powstały w Fundacjiserca, RELIGAHEART EXTprzenośny sterownik,podtrzymywała jego życie.– Nie mogęRozwoju Kar-może wspomagać jednądający choremu dużąI w którymś momencie nastąpiłsię doczekaćdiochirur-lub obie komory sercaswobodę ruchuprzełom. – Wierzę, że pomógł– mówigii.z uśmiechemPan Bóg, ludzie się o mnie mo-PW Fundacji Rozwoju Kardiochirurgii w Zabrzu produkują sztuczne komory serca. To miejsce wymyślił profesor Religaratuje życie358 dnina komorachło się nawet, że w wielu wypad-kach kilku- lub kilkunastomie-sięczne wspomaganie chore-go serca komorami, powoduje,że serce się regeneruje. I możnakomory odłączyć, a chory pozo-staje z własnym zdrowym ser-cem. Najdłużej, 750 dni, spędziłw Śląskim Centrum Chorób Ser-ca chory, któremu wspomaganolewą komorę serca. Udało się jązregenerować, sztuczną komoręodłączyć, a mężczyzna cieszy sięzdrowiem.W zabrzańskiej fundacji pracawre. Cały czas. Rok temu zespół,którym kierował dr GrzegorzReliga po raz pierwszy wszcze-pił pacjentowi z niewydolnymsercem najnowszej generacjiprotezę ReligaHeart EXT. Te ko-mory są na etapie badań klinicz-nych. ReligaHeart EXT to następ-czyni komory POLVAD. Zbudo-wana jest z nowocześniejszychmateriałów, ma oryginalnie za-projektowane dla niej zastawki,koncepcji ucznia profesora Re-ligi – profesora Jacka Molla, chi-rurga i inżyniera – wszystko ra-zem zmniejsza ryzyko powsta-nia zakrzepów. Jej pracą kierujemały, przenośny sterownik. Wa-ży kilkanaście kilo, można go cią-gnąć jak walizkę, chodzić z nimprzez kilka godzin, nie potrzebu-je źródła zasilania (jest na bate-rie). Został wyposażony w układdo bezprzewodowej komunika-cji, monitorujący stan zdrowiapacjenta.W FRK pracują także nad ko-morami serca dla dzieci i całko-wicie wszczepialną miniaturowąpompą wirową wspomaganiaserca dla dorosłych. Pompy wi-rowe to małe urządzenia z wir-nikami lewitującymi we krwi.Wszczepiane są w całości w cia-ło. Przez skórę przeprowadzonyjest cieniutki przewód elektrycz-ny, łączący pompę ze sterowni-kiem, który pacjent umocowu-je na pasku. W Zabrzu chcą wy-produkować jeszcze bardziej wy-godne i bezpieczne urządzenie– pompę, wyposażoną w czuj-niki, non stop kontrolujące stanzdrowia pacjenta. Energia i sy-gnały mają być transmitowanedo pompy bezprzewodowo. Pa-cjent będzie na zewnątrz nosićsterownik i układ zasilania.SZTUCZNA KOMORA SERCAPaweł kilka razywyrywał się śmierci«Tostandardowaprocedura leczenia»04DyżurpediatryNa pytania rodzicówodpowiada dr Andrzej TurskiU mojego dziecka częstopojawia się jęczmień. Co robić?Trudno jest mu zapobiegać. To nic innego, jak rop-ne zapalenie, więc kiedy tylko pojawią się pierw-sze objawy, należy zastosować krople antybioty-kowe. Sprawą powinien zająć się pediatra, jednakjeśli problem będzie się nasilał, także okulista.Nie pocierajmy złotem, nie róbmy dziecku żad-nych okładów. Jęczmień można leczyć domowy-mi sposobami, ale tylko w przypadku dorosłych.Nie eksperymentujmy na dziecku. TEMAT NUMERUJak się uchronićerce to jeden z najbar-dziej pracowitych na-rządów. Kurczy się po-nad 100 000 razy na do-bę. Dziennie tłoczy pod ciśnie-niem 7 ton krwi. Żeby dobrzepracować, musi mieć spraw-ny system transportutlenu i sub-stancji od-żywczych.Tym syste-Ten proces towarzyszy nam przez całe życie. WaSMoje dziecko chętnie sięgapo kolorowe napoje.Jak je odzwyczaić?Jeśli już dziecko przyzwyczaiło się do kolorowychnapojów, ciężko będzie je odzwyczaić. Co możemyzrobić? Oszukiwać malucha... Można to zrobić nakilka sposobów. Rozcieńczajmy kolorowy napójsystematycznie, aż do momentu, kiedy w ogólego wyeliminujemy lub stosujmy zamienniki, naprzykład herbaty ziołowe z miodem, domowe so-ki. Uważać trzeba w przypadku kompotów, ponie-waż zawierają cukier, ich lepiej unikać. Jeśli chodzio zioła, też warto mieć się na baczności. Niektóre,szczególnie rumianek, mogą uczulać. Jeśli je pa-rzymy – dziecku podawajmy 1/3 roztworu wymie-szaną z wodą (do tego na przykład miód).mem są naczynia krwionośne.rzecz ujmując, to proces, naNiestety, działanie tego syste-skutek którego w ścianach na-mu psuje miażdżyca.czyń krwionośnych tworzą sięzłogi cholesterolu. MiażdżycySkąd się to bierze?sprzyja: palenie papierosów,Choroby układu krążenianadciśnienie, cukrzyca, nad-to choroba wieńcowa, zawałwaga, otyłość brzuszna, brakserca, udar mózgu, cho-ruchu, stres oraz zbyt wysokiroby tętnic nóg. Przy-poziom cholesterolu we krwi.czyną wszystkich tychIm większe natężenie i częstośćschorzeń jest miaż-występowania tych czynników,dżyca.Co to ta- tym większą mamy szansę nakiego? Najpro- rozwój miażdżycy. Rady typu:ś c i e j proszę unikać stresu, mogą do-prowadzić człowieka do szew-skiej pasji, bo łatwo nie jest, alenaprawdę lepiej o siebie za-dbać – w jaki sposób i dlacze-go, o tym poniżej.Jak to działa?Cholesterol niszczy naczyniakrwionośne. Gdy we krwi jestzbyt dużo cholesterolu, jegocząsteczki sklejają się ze sobą,przylepiają do ścian naczyń, ażw końcu wewnątrz tętnic two-rzą się blaszki miażdżycowe.W TAKI SPOSÓB MIAŻDŻYCA ZABIJA SERCECZĘŚĆ SERCANIE PRACUJEFragment serca pozba-wiony krwi, a więc tlenui substancji odżywczychumiera – na rysunku tofioletowa plama. Ta mar-twa tkanka nie kurczysię i utrudnia pompowa-nie krwiTĘTNICA SIĘ ZWĘŻACholesterol zapycha naczyniawieńcowe, czyli tętnice doprowa-dzające krew do serca. Dopływ krwizmniejsza się lub zatrzymujeCzy białe plamkina paznokciach to powóddo niepokoju?Nasze obawy powinny wzbudzić paznokcie, na któ-rych występują plamki, które są kruche, zniekształ-cone. Może to oznaczać niedobory– żelaza, cynku,krzemu. Często zdarza się też, że jest to grzybica.Niestety łapią ją nie tylko dorośli. Małe dzieci korzy-stają z różnych miejsc – rodzice zabierają na basenjuż maluchy od 3. miesiąca życia. W takim wypadkuo grzybicę nietrudno. Dodatkowo narażone są nanią dzieci, które otrzymują antybiotyki, a także te,które cierpią na atopowe zapalenie skóry. Zwróć-my się do pediatry, nie jest jednak wykluczone, żepotrzebna będzie pomoc dermatologa. Jak bezpiecznie pomócprzy poparzeniu?Na ratunekUWAGA!To może być zawał!wa krew przez zamkniętą z powodu miażdżycySilny ból w klatce piersiowej, najczęściej za tętnicę, może stać się martwa. A im bardziejmostkiem.zawał jest rozległy, tym mniejsze mamy szan-Piekący, gniotący, rozrywający ból promie- se na przeżycie.niujący do ramienia, zwłaszcza do lewego bar-ku, do dłoni, aż po palce, do żuchwy, pleców orazWAŻNE!Czekając na pogotowie – rozluź-nij ubranie, usiądź wygodnie, najlepiej z nie-brzucha.Silny lęk, duszności i poty często towarzy-szące bólowi.W razie takich objawów, przede wszystkimdzwoń! Zwłaszcza jeśli jesteś osobą narażo-ną na zawał serca bardziej od innych, a więcmasz nadciśnienie, cukrzycę, wysoki poziomcholesterolu, ruszasz się mało, ważysz za du-żo, palisz, nie robisz badań kontrolnych.Na-wet, gdy masz cień wątpliwości, wykręć999 lub 112 i zaalarmuj pogotowie. Czasjest na wagę życia. Jeśli ból nie mija, po20, absolutnie maksymalnie po 30 minu-tach – wezwij pomoc.Jeżeli będziesz zwle-kać, część mięśnia serca, do której nie dopły-TO TYPOWE OBJAWY ZAWAŁU SERCAco wyżej ułożonymi nogami, nie jedz i nie pij,rozgryź natomiast 300–500 mg (czyli mniejwięcej 4–6 tabletek) niepowlekanej aspiryny.Weź także jakiś środek przeciwbólowy.Wylałeś na siebie zupę lub wrzątek z czajnika? Popa-rzyłeś się przy ognisku? Nie czekaj. Schłodź poparzonąskórę wodą, zgodnie z zasadą trzech „piętnastek”: przezkwadrans polewaj oparzenie wodą o temperaturze oko-ło 15 st. (chłodniejszą niż temperatura ciała) z wysoko-ści około 15 cm. Uwaga! Nie lej bezpośrednio na ranę,tylko powyżej. Jeżeli masz możliwość, jak najszybciejzdejmij z poparzonego miejsca biżuterię, zanim pojawisię obrzęk. Nie zrywaj przyklejonego do rany ubrania, bozejdzie razem ze skórą. Poza tym nie ma czasu. Szybkieschłodzenie powstrzyma przegrzewanie, co zabezpieczytkanki przed dalszym uszkadzaniem. Po schłodzeniumiejsca poparzenia zabezpiecz je jałowym opatrunkiem– powstała rana to wrota do zakażeń organizmu. Jeże-li w miejscu poparzenia pojawiło się wiele pęcherzy lubpoparzenie obejmuje 10 proc. powierzchni ciała (u doro-słej osoby 1 proc. powierzchni ciała odpowiada wielko-ści jej dłoni), wezwij pogotowie.znaleźć się w ciągu godziny.PAMIĘTAJ!W ośrodku kardiologicznym musiszPO PIERWSZE, DZWOŃ!Jeśli nie chcemy z powodu miażdżycy stra-cić sprawności ani trafić na stół operacyjny,kontrolujmy zdrowie. Podstawowe bada-nia to morfologia krwi, poziom cholesterolu(HDL, LDL i całkowitego) oraz triglicerydów,poziom cukru.Jakie objawy powinny niepokoić? Ból w klat-ce piersiowej – to może być dławienie, ucisk,pieczenie za mostkiem. Te dolegliwości po-winny zwrócić naszą uwagę i skłonić do spo-tkania z lekarzem i zrobienia ekg. Jeśli męż-czyźni mają problemy z seksem, powinnisprawdzić kondycję swojego serca – dys-Jakie badania zrobićfunkcja narządu seksualnego nierzadko po-przedza zawał. Kontrolujmy stan zdrowiazwłaszcza wówczas, gdy w rodzinie zda-rzają się kłopoty sercowe. Jeśli nasi rodzicei bliscy krewni – dziadkowie, wujowie, mająnadciśnienie, przynajmniej raz w roku mierz-my ciśnienie krwi. Mamy bowiem 50 procentszans, że ta dolegliwość i nas dopadnie. Jeślibrat ojca zmarł nagle w wieku 30 lat na za-wał serca lub zdarzały się w naszej rodzinieproblemy wieńcowe przed 55. rokiem życia,to także sygnał, że choroby serca mogą byćdla nas bardziej groźne niż dla innych.05arto wiedzieć, co robić, żeby nie zrujnował nam zdrowiaprzed miażdżycąTętnice usztywniają się, mającoraz mniejszą średnicę. Na-rząd, do którego krew płynietaką wąską rurką, działa źle.W końcu blaszka niczym ko-rek zamyka tętnice, a miaż-dżyca odcina dopływ krwi.Jeżeli sytuacja dotyczynaczyń mózgowych, czekanas niedokrwienie lub udarmózgu.Jeśli miażdżyca do-tyczy serca, pojawia siędusznica bolesna. Kiedytętnice wieńcowe są za-pchane przez cholesterolw 70 proc., człowiek nie jestw stanie przejść bez odpo-czynku 100–200 metrów.Jeśli naczynie krwionośnezamknie się gwałtownie,dochodzi do zawału serca.Skutkiem miażdżycy tęt-nicy brzusznej i tętnic nógjest ból. Podczas chodzeniapotrafi być tak dokuczliwy, żechory musi przystawać, stąddolegliwość – chromaniecepta jest jedna: trzeba sięruszyć! Jadąc do pracy, wy-siądźmy przystanek wcze-śniej. Zamiast jechać windą,czasami wejdźmy po scho-dach. Zafundujmy sobieprzynajmniej pół godzinyJak się bronić?spaceru dziennie. I pamię-Rzućmy palenie. Jedzmy tajmy o badaniach – jakiemniej mniej słono, mniej warto zrobić, także przypo-słodko i mniej tłusto – co minamy poniżej.jeść, a czego się wystrzegaćwymieniamy poniżej. Utrzy-Dr n. med. Jacek Lewandowski,mujmy właściwą wagę. Re-kardiologprzestankowe, jest nazywa-na chorobą wystaw sklepo-wych. W przypadku krytycz-nych zmian w tętnicach do-chodzi do obumierania nóg,a to kończy się amputacją.KardiologDr n. med. Jacek LewandowskiwyjaśniaW jaki sposób leczy sięmiażdżycę?Jeśli choroba się rozwija, trzeba brać le-ki: moczopędne, osłaniające serce przedzawałem, rozszerzające naczynia krwio-nośne, obniżające poziom cholesterolu,aspirynę. Nierzadko trzeba skorzystaćz pomocy kardiologa interwencyjnego lubchirurga. Leczenie polega na poszerzeniutętnic i usunięciu blaszki miażdżycowej.Ten zabieg to angioplastyka, czyli inaczej:balonikowanie. Konieczne bywa wszcze-pienie by-passów, czyli pobranych kawał-ków zdrowych naczyń krwionośnych, takby krew mogła ominąć miejsca uszkodzoneprzez chorobę.Czas jestna wagę życiaJeśli ból nie mija,po 20, absolutnie maksy-malnie po 30 minutach– wezwij pomocNie każdycholesteroljest złyCholesterol to żółtawa substancja tłusz-czowa. Bierze udział w tworzeniu hormo-nów, witaminy D, kwasów żółciowych, jestskładnikiem każdej komórki. Najwięcejjest go w mózgu. Jest niezbędny do funk-cjonowania organizmu.Jednak gdy cholesterolu jest za du-żo, przysparza problemów ze zdrowiem.Zwłaszcza gdy w grę wchodzi cholesterolzły. Ten zły, oznaczany skrótem LDL, od-kłada się na ścianach naczyń krwionośnychi grozi miażdżycą. Ale jest i dobry choleste-rol – HDL. Jego cząsteczki działają niczymmagnes i odkurzacz. Przyczepiają się dokomórek złego cholesterolu, dzięki czemunie może on przykleić się do ścian naczyńkrwionośnych i usuwają ze ścianek naczyńzły cholesterol, który już tam się odłożył.PRZECZYTAJ, JAK TO DZIAŁAJak ratuje się serceprzy zawale?Podstawowa metoda to udrożnienie za-mkniętej tętnicy za pomocą specjalnegocewnika z balonikiem – ten zabieg wyko-nywany przez kardiologa to angioplastyka,czyli balonikowanie (wspomniałem o nimwcześniej). W miejscu zamknięcia tętnicylekarz często zakłada stent – to metalowypierścień chroniący naczynie krwionośneprzed ponownym zapchaniem. Założeniestentu nie oznacza jednak, że problem mi-nął jak ręką odjął. By móc zdrowieć, mu-simy zacząć przestrzegać pewnych reguł:zmienić dietę, trzymać wagę, dać sobiespokój z paleniem.Na ile można wrócić dozdrowia po zawale?Zawał to nie koniec świata. Można wró-cić do aktywności, ale jak szybko i na ile tobędzie możliwe, zależy od tego, jak uszko-dzone zostało serce. Rehabilitacja zaczynasię jak najszybciej, a jak będzie skuteczna,zależy od pacjenta. Powrót do normalnegożycia wymaga zmiany stylu życia, branialeków, kontrolnych wizyt u lekarza.KONTROLUJMY POZIOM TYCH ZWIĄZKÓWOTO NORMY:cholesterol całkowityLDL – zły cholesterol<100mg/dl<70mg/dlCzy miażdżyca możesię cofnąć?Miażdżyca może się cofnąć, ale pod kontro-lą lekarza i z pomocą leków, musimy obni-żyć poziom cholesterolu LDL do 70.<190 mg /dl<115 mg/dljeśli chorujemy na nerkijeżeli mamy cukrzycę lub mieliśmy udarDlaczego stres sprzyjamiażdżycy?Z powodu kortyzolu, hormonu stresu.Stres sprzyja temu, że tkanka tłuszczowaodkłada się w okolicy brzucha, a otyłośćbrzuszna z kolei sprzyja miażdżycy. Przedewszystkim jednak pod wpływem stresudochodzi do skurczu naczyń krwionośnychi podwyższonego ciśnienia krwi. A podwyż-szone ciśnienie wprasowuje cholesterolw ściany naczyń krwionośnych. W ten spo-sób rozwija się miażdżyca.HDL – dobry cholesterol>40 mg/dlCO JEŚĆ, ŻEBY WYGRAĆ Z CHOLESTEROLEMW diecie dla serca ważne sątrzy zasady. Używamy odpo-wiednich tłuszczów. Ograni-czamy cukier. Solimy oszczęd-nie. A konkretnie:Używamy mniej masłai smalcu, a więcej oliwyz oliwek, oleju rzepakowego,a przede wszystkim tłustych1ryb: śledzi, makreli, łososia (ry-by jemy dwa–trzy razy w tygo-dniu). To najlepsze źródło kwa-sów omega-3. Te związki obni-żają poziom złego cholesterolui działają przeciwkrzepliwie.Zjadamy mniej mięsa,zwłaszcza czerwonego,a więcej warzyw i owoców.2Na śniadanie lub podwie-czorek jedzmy garść, czy-li 6–10 świeżych, niesolonychorzechów. Najlepsze są nasze:włoskie i laskowe. Osoby, któresięgają po orzechy, w porówna-niu z tymi, które orzechów niejedzą, rzadziej mają zawałyserca.3Czy infekcje takżeosłabiają serce?Tak. Osoby, u których występuje przewle-kły stan zapalny, na przykład chorują nazapalenie stawów albo mają nawracająceinfekcje, są bardziej narażone na rozwójmiażdżycy.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
